ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ!
Όπως σε όλη τη Μικρασιατική Ελλάδα έτσι και στην Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ, το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων γιορταζόταν με χαρές, τραγούδια και ξεφαντώματα, πιο πολύ γιατί όλοι οι ταξιδεμένοι ήταν στο χωριό.
Παρέες παιδιών τη παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ και όχι το πρωί όπως γίνεται σήμερα , κρατώντας πολύχρωμα , φωτεινά φαναράκια ξεχύνονταν στους γιορτινούς δρόμους για να πουν σε συγγενικά και φιλικά σπίτια το "Καλήν Εσπέραν άρχοντες" που ήταν και στους στίχους και στη μουσική ίδια όπως τα λέμε σήμερα.
Η μέρα όμως που τα παιδιά πραγματικά ξεχνιόνταν στους δρόμους ήταν το βράδυ της παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Τότε που γύριζαν όλο το χωριό ,σπίτια και μαγαζιά κρατώντας στα χεράκια τους τραμπούκες και βαποράκια.
Μέρες ολόκληρες ετοίμαζαν τα βαπόρια τους και τα αρματώνανε. Ήταν καταστόλιστα με πολύχρωμα, φωτεινά φαναράκια και χάρτινα φουντάκια. Έμοιαζαν με εξωτικά βαπόρια. Μερικά παιδιά είχαν την υπομονή και αντί βαπόρια έκαναν εκκλησίες χάρτινες που έμοιαζαν με την Αγιά Σοφιά.
Ήταν μεγάλη χαρά να τις βλέπει κανείς φωτισμένες εσωτερικά, έμοιαζαν παραμυθένιες. Τραγουδούσαν τον Άγιο Βασίλη όπως τραγουδιέται και σήμερα σε στίχους 16 σύλλαβους και 15 σύλλαβους Ιαμβικού μέτρου και σε στίχο και σε μουσική.
Όταν πήγαιναν σε πολύ γνωστά σπίτια και ήταν βέβαιοι ότι δεν τους ακούει κανείς Τούρκος αν και στο χωριό δεν είχανε Τούρκους, τέλειωναν τον Άγιο Βασίλη με στιχάκια για το Βασιλικό ζεύγος της Ελλάδος.
Ήταν η εποχή που στην Ελλάδα βασίλευε ο Γεώργιος Α΄ , και τα παιδιά τα νανούριζαν με Αγίες Σοφίες και Βασιλιάδες.
Επίσης μπορεί να τραγουδούσαν και έναν άλλο Άγιο Βασίλη Τσεσμελήδικο με στίχους 15 σύλλαβους αλλά μουσική ίδια με τα κάλαντα των Χριστουγέννων.
Τα φιλοδωρήματα ήταν αρκετά και πάντοτε σε χρήμα. Τη νύχτα της παραμονής οι νοικοκυρές άφηναν γλυκίσματα και νερό για να κατέβει ο Άγιος Βασίλης και να φάει.
Η συνήθεια αυτή υποστήριζαν οι κάτοικοι της Αγίας Παρασκευής συνδεόταν με τη λατρεία των νεκρών συγγενών τους κατά την αρχαιότητα και τα μειλίγματα, τις ιλαστήριες θυσίες των Αρχαίων Ελλήνων. (Δεν ξεχνάμε την υψηλή μόρφωση των κατοίκων της Μικράς Ασίας, ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν αυτή τη λεπτομέρεια.)
Τότε το έθιμο αυτό επικρατούσε μόνο στον Τσεσμέ και στην Αγία Παρασκευή και πουθενά αλλού δια της Ελλάδος και της Μικράς Ασίας.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή οι πρόσφυγες από το χωριό διέδωσαν το έθιμο αυτό στη Χαλκίδα, τη Χίο, τη Λέρο, την Αθήνα, σε άλλες ελληνικές πόλεις και στο εξωτερικό. Φυσικά σήμερα δεν γνωρίζουμε ότι το έθιμο αυτό που αφήνουμε μπακλαβά και νερό στον Άγιο Βασίλη ότι προέρχεται από την Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ.
Όπως σε όλη τη Μικρασιατική Ελλάδα έτσι και στην Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ, το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων γιορταζόταν με χαρές, τραγούδια και ξεφαντώματα, πιο πολύ γιατί όλοι οι ταξιδεμένοι ήταν στο χωριό.
Παρέες παιδιών τη παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ και όχι το πρωί όπως γίνεται σήμερα , κρατώντας πολύχρωμα , φωτεινά φαναράκια ξεχύνονταν στους γιορτινούς δρόμους για να πουν σε συγγενικά και φιλικά σπίτια το "Καλήν Εσπέραν άρχοντες" που ήταν και στους στίχους και στη μουσική ίδια όπως τα λέμε σήμερα.
Η μέρα όμως που τα παιδιά πραγματικά ξεχνιόνταν στους δρόμους ήταν το βράδυ της παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Τότε που γύριζαν όλο το χωριό ,σπίτια και μαγαζιά κρατώντας στα χεράκια τους τραμπούκες και βαποράκια.
Μέρες ολόκληρες ετοίμαζαν τα βαπόρια τους και τα αρματώνανε. Ήταν καταστόλιστα με πολύχρωμα, φωτεινά φαναράκια και χάρτινα φουντάκια. Έμοιαζαν με εξωτικά βαπόρια. Μερικά παιδιά είχαν την υπομονή και αντί βαπόρια έκαναν εκκλησίες χάρτινες που έμοιαζαν με την Αγιά Σοφιά.
Ήταν μεγάλη χαρά να τις βλέπει κανείς φωτισμένες εσωτερικά, έμοιαζαν παραμυθένιες. Τραγουδούσαν τον Άγιο Βασίλη όπως τραγουδιέται και σήμερα σε στίχους 16 σύλλαβους και 15 σύλλαβους Ιαμβικού μέτρου και σε στίχο και σε μουσική.
Όταν πήγαιναν σε πολύ γνωστά σπίτια και ήταν βέβαιοι ότι δεν τους ακούει κανείς Τούρκος αν και στο χωριό δεν είχανε Τούρκους, τέλειωναν τον Άγιο Βασίλη με στιχάκια για το Βασιλικό ζεύγος της Ελλάδος.
Ήταν η εποχή που στην Ελλάδα βασίλευε ο Γεώργιος Α΄ , και τα παιδιά τα νανούριζαν με Αγίες Σοφίες και Βασιλιάδες.
Επίσης μπορεί να τραγουδούσαν και έναν άλλο Άγιο Βασίλη Τσεσμελήδικο με στίχους 15 σύλλαβους αλλά μουσική ίδια με τα κάλαντα των Χριστουγέννων.
Τα φιλοδωρήματα ήταν αρκετά και πάντοτε σε χρήμα. Τη νύχτα της παραμονής οι νοικοκυρές άφηναν γλυκίσματα και νερό για να κατέβει ο Άγιος Βασίλης και να φάει.
Η συνήθεια αυτή υποστήριζαν οι κάτοικοι της Αγίας Παρασκευής συνδεόταν με τη λατρεία των νεκρών συγγενών τους κατά την αρχαιότητα και τα μειλίγματα, τις ιλαστήριες θυσίες των Αρχαίων Ελλήνων. (Δεν ξεχνάμε την υψηλή μόρφωση των κατοίκων της Μικράς Ασίας, ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν αυτή τη λεπτομέρεια.)
Τότε το έθιμο αυτό επικρατούσε μόνο στον Τσεσμέ και στην Αγία Παρασκευή και πουθενά αλλού δια της Ελλάδος και της Μικράς Ασίας.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή οι πρόσφυγες από το χωριό διέδωσαν το έθιμο αυτό στη Χαλκίδα, τη Χίο, τη Λέρο, την Αθήνα, σε άλλες ελληνικές πόλεις και στο εξωτερικό. Φυσικά σήμερα δεν γνωρίζουμε ότι το έθιμο αυτό που αφήνουμε μπακλαβά και νερό στον Άγιο Βασίλη ότι προέρχεται από την Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου