Αθήνα , Μάρτης 2017, αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, ώρα 10 περίπου το πρωί
( χαράματα για καλλιτέχνες) , γκισέ Aegean Airlines.
- Καλημέρα
- Καλημέρα σας κύριε Κουτσαγγελίδη.Που πηγαίνετε παρακαλώ;
- Στη Χίο.
- Α πολύ ωραία! Έχετε κάποια εκδήλωση;
- Ναι με το Μικρασιατικό Σύλλογο «Φάρος Βαρβασίου» στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο.
- Θα παραδόσετε κάποια αποσκευή;
- Μόνο τη βαλίτσα, το κανονάκι θα το πάρω επάνω στην καμπίνα.
- Ωραία.Ορίστε η κάρτα επιβίβασης , η έξοδος είναι η Β21, μπορείτε να περάσετε στον έλεγχο χειραποσκευών.
- Ευχαριστώ!
Λίγο αργότερα στα μηχανήματα ελέγχου...
- Καλημέρα σας
- Καλημέρα.
- Η βαλίτσα είναι δική σας;
- Μάλιστα δική μου.
- Τι έχει μέσα;
- Κανονάκι
- Κανονάκι; Με συγχωρείτε κύριε ,αλλά απαγορεύεται η μεταφορά όπλων στο αεροσκάφος!
- Μα δε καταλάβατε ... το μόνο πράγμα που εκσφενδονίζει είναι μελωδίες!
- Ορίστε;
- Είναι μουσικό όργανο.
- Μπορείτε σας παρακαλώ να το ανοίξετε να το δούμε;
- Φυσικά!
- Οοο πολύ όμορφο! Δεν είχα ξαναδεί κανονάκι από κοντά. Αλήθεια από που είναι αυτό το όργανο; Μπορείτε να μας πείτε κάποια στοιχεία;
- Πολύ ευχαρίστως! Καθίστε να ακούσετε την ιστορία του...
Το αγαπημένο αυτό μουσικό όργανο που παίζεται από το Μαρόκο μέχρι την Περσία και από τον Καύκασο μέχρι την Αραβική Χερσόνησο και την Νότια Βαλκανική έχει πολύ μεγάλη ιστορία με πολλούς προγόνους αλλά δυστυχώς δεν είναι κανείς σε θέση να τοποθετήσει με ακρίβεια τον χρόνο και τον τόπο γέννεσης του.
Το κανονάκι είναι ένα πολύχορδο παραδοσιακό νυκτό όργανο τραπεζοειδούς σχήματος , μέχρι τα όρια του τριγώνου. Ο ήχος παράγεται με τη νύξη των χορδών με τη βοήθεια από πλήκτρα (πένες) όπως ακριβώς και στην αρχαιότητα με την λύρα ή την κιθάρα,στερεωμένα σε εύπλαστα μεταλλικά δαχτυλίδια.Ο αριθμός των χορδών είναι περίπου 78 συστοιχισμένες ανά τρεις. Έχει ένα ηχείο πολλαπλασιασμού της έντασης κάτω από τις χορδές. Από την δεξιά πλευρά οι χορδές ακουμπούν σε μια γέφυρα ξύλινη που πατάει σε 4 ή 5 πεδία δερμάτινα χάρη στα οποία βγαίνει η γλυκύτητα του ήχου.Η αριστερή πλευρά είναι το «πιλοτήριο», το κέντρο ελέγχου του κανονακίου, με τα μάνδαλα (μεταλλικοί μοχλοί) που ανασηκούμενα ή πεπτοκώτα μεταβάλλουν την οξύτητα του εκτελουμένου φθόγγου και το καθιστούν το τελειότερο φυσικό όργανο σε απόδοση των διαστημάτων.Αυτά παλαιότερα δεν υπήρχαν και η διαδικασία γινόταν επίπονα με το πάτημα του νυχιού ή με μετακινούμενους κυλίνδρους.Λίγο πιο πέρα είναι τα κλειδιά πάνω στα οποία δένουμε τις χορδές.Αυτές κάποτε ήταν εντέρινες, με πολλά προβλήματα στο κούρδισμα αλλά πλέον χρησιμοποιείται ειδικό πλαστικό μεγάλης αντοχής.Οι άραβες στις πολύ μπάσες προσθέτουν και μεταλλικές. Το κανονάκι κουρδίζεται με ένα στριφτάρι μεταλλικό τοποθετούμενο πάνω στα κλειδιά περιστρέφοντας τα.
Το κύριο υλικό κατασκευής είναι το ξύλο. Πλάτανος για το καπάκι επάνω,παλίσανδρος ή φλαμουριά για το φύτεμα των κλειδιών, έβενος για τα κλειδιά , βερυκοκιά και έβενος για τη γέφυρα και ρίζα ελιάς για την πλάτη.Τα δέρματα πάνω στα οποία πατάει η γέφυρα είναι από δέρμα μόσχου ή μπαλονόψαρο ή σκύλο ή έμβρυο καμήλας το οποίο παίρνουν με καισαρική τομή , προέλευσης Πακιστάν.Τα δαχτυλίδια συνήθως είναι αλουμινένια ή ασημένια και κάποιες φορές χρυσά με πολύτιμους λίθους. Οι πέννες φτιάχνονται από πλαστικό , κέρατο ζώου, ελεφαντόδοντο ή το τελειότερο , καύκαλο θάλασσιας χελώνας-ταρταρούγα.Τα μάνδαλα συνήθως είναι χυτά , κυρίως μπρούντζου.Σήμερα έχουμε δύο τύπους κανονακίου.Το Αραβικό με πέντε πεδία δερμάτων και μαλακότερες πένες βαθύτερου σκάφους και μεγαλύτερη έκταση αλλά πολύ λιγότερη ανάλυση σε μόρια-κατατμήσεις των διαστημάτων, και αυτό που έχουμε στη περιοχή μας , το οθωμανικό, μικρότερο με 4 πεδία δερμάτων διαθέτοντας την μέγιστη δυνατή ανάλυση και αρκετά σκληρότερες πένες.
Το κανονάκι παίζεται πάνω στα γόνατα πολλές φορές με τη βοήθεια υποποδίου ενώ τελευταία όλο και περισσότεροι εκτελεστές χρησιμοποιούν βάση , ξύλινη ή μεταλλική.
Η θέση του στην ορχήστρα είναι κεντρική, ανάλογη του πιάνου.Εξάλλου είναι όπως λέει και η λέξη ο κανόνας.Στην ορχήστρα τα όργανα συγχρονίζονται με τα κρουστά , συντονίζονται με το κανονάκι.
Ανέκαθεν στις περιοχές της διασποράς του ,υπήρχαν πολύχορδα όργανα ανάλογα του κανονακίου.Αν ρωτήσει κανείς τους Αιγυπτίους θεωρούν πως πρόκειται για απόγονο της αρχαίας αιγυπτιακής άρπας με την προσθήκη ηχείου πίσω από τις χορδές ανακλιμένη όμως σε οριζόντια πλέον θέση.
Οι πέρσες θεωρούν πως είναι δικής τους εφεύρεσης όργανο και ότι με την εξάπλωση του Ισλάμ υιοθετήθηκε από τον αραβικό κόσμο και έγινε το κύριο μουσικό του όργανο.Σε μια περσική διατριβή στις αρχές του 15 αιώνα υπάρχει περιγραφή του κανονακίου με διαστάσεις και γίνεται αναφορά για 64 χορδές οργανωμένες σε ένα κούρδισμα ανά τρεις.Ο μεγάλος συνθέτης Αμπντουλκαντίρ Μεραγί περιγράφει εκτενώς το όργανο αυτό και πάλι,σε κοντινές ημερομηνίες από την προηγούμενη καταγραφή. Αργότερα το βρίσκουμε σε οριζόντια διάταξη. .Μέχρι τον 15 αιώνα παιζόταν όρθιο με την πλάτη του στο στήθος του μουσικού.Μινιατούρες του οργάνου υπάρχουν τον 16 αιώνα .Ήδη την εποχή της δυναστείας των Σαφαβιδών (1502-1736) ήταν αρκετά διαδεδομένο σε όλο το Ιράν. Με την εισβολή των αφγανών το 1736 αρκετά στοιχεία της περσικής μουσικής διαλύονται και εξαφανίζονται , όπως και το κανονάκι.
Οι δε γείτονες μας οι τούρκοι τοποθετούν ως τόπο γέννησης του κανονακίου την πόλη Φαράμπ του Τουρκμενιστάν. O μεγάλος φιλόσοφος Ιμπν Τουράν μπιν Φαραμπί γεννημένος το 870 μ.Χ. που θεωρείται μεταξύ άλλων εφευρέτης και αυτού του οργάνου το περιγράφει στο βιβλίο του «Κιτάμπ αλ Μουζίκα Αλ Καμπίρ».Το μόνο σίγουρο είναι πως τον 15 αιώνα το κανονάκι υπάρχει στην Οθωμανική αυτοκρατορία αλλά όχι με αυτή τη μορφή.Μόνο τον 18 αιώνα μοιάζουν οι απεικονίσεις του σε κώδικες με το σημερινό. Όπως εκείνη του Hızır Ağa στο βιβλίο του Tefhîmü’l Makamât ανάμεσα στο 1765 και 1770.Κατα τη διάρκεια της βασιλείας του Σουλτάνου Σελίμ του Γ’ (1789 – 1807) αναφορά σε κανονάκι δε γίνεται εν αντιθέσει με την επομένη του Μαχμούντ του Β’ (1808-1839).Η πρώτη αναφορά για την προσθήκη μανδάλων, δηλαδή μικρών μεταλλικών ελασμάτων για την ανύψωση των χορδών με σκοπό την αυξομείωση της οξύτητας του εκτελουμένου φθόγγου κατά τη νύξη της ομάδας των χορδών, εντοπίζεται γύρω στα 1880.
Εμείς στην Ελλάδα δυστυχώς έχουμε ελάχιστες πηγές καίτοι ο όρος κανών είναι ελληνική λέξη.Είναι η ίδια λέξη που χρησιμοποιούν όλοι οι λαοί για να ονομάσουν αυτό το όργανο. Στην αρχαιότητα πολύχορδα νυκτά όργανα με πλήκτρα(πένες) υπήρχαν και μάλιστα αρκετά γνωστά όπως η λύρα ( όχι η τοξοτή προερχομένη προφανώς από την κεντρική Ασία) και η κιθάρα. Ή ακόμη και το επιγόνιον ή το τρίγωνον.Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης υπάρχουν δύο μαρμάρινα αγαλματίδια , ο αυλιστής και αυτό που μας ενδιαφέρει, ο αρπιστής της Κέρου. Και ποιος θα μπορούσε να εφεύρει ένα όργανο με τέλεια γεωμετρία; Με τέλεια εφαρμογή στην απόδοση διαστημάτων που όμοια της μόνο ένα ηλεκτρονικό όργανο μπορεί να εκφράσει. Μόνον ένας σοφός , ένας μέγας μαθηματικός, ο Πυθαγόρας. Κοιτάζοντας αυτό το όργανο είναι σα να σε παραμπέμπει στο Πυθαγόρειο θεώρημα.Ο μεγάλος φιλόσοφος , μαθηματικός και θεωρητικός, κατασκεύασε το μονόχορδο ή όπως έγινε ευρέως γνωστό ως κανών. Μια εφαρμογή των μαθηματικών σχέσεων επάνω στην ανάπτυξη των διαστημάτων σε ένα μονόχορδο ή δίχορδο κατασκεύασμα. Και σε ποιο άλλο όργανο θα μπορούσε να γίνει απολύτως πράξη; Μα στο κανονάκι , τον κανόνα. Αργότερα θα ακούσουμε και μια άλλη ονομασία για το κανονάκι. «Αινείτε τον Κύριον εν ψαλτηρίω και κιθάρα»... Το ψαλτήριον δεν είναι άλλο από το κανονάκι. Εν χορδαίς και οργάνοις στις αρχές του χριστιανισμού γινόταν η Θεία λατρεία. Πολλές είναι οι παραστάσεις σε βυζαντινούς κώδικες και αγιογραφίες όπως αυτές στο Άγιο Όρος. Ο Βασιλεύς Δαυίδ ψάλλει συνοδεία ψαλτηρίου- κανονακίου.
Ας έρθουμε όμως λίγο πιο κοντά σε χρόνια και ας δούμε τι υπάρχει στη δική μας περιφέρεια. Στους οθωμανικούς χρόνους είναι μεγάλη η εξάπλωση του σε όλη τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.Αναφορές για την παρουσία του γίνονται μέχρι την Πρέβεζα και τα Γιάννενα όπου εδρεύει ο φιλόμουσος Αλή Πασάς φέρνοντας ορχήστρες από την Πόλη οι οποίες σμιλεύουν τα αστικά τραγούδια των περιοχών.Στα πρώτα χρόνια παιζόταν κυρίως από γυναίκες , αργότερα όμως κατακτά με την αρχοντιά του της İnce Saz ορχήστρες, δηλαδή τις λεπτεπίλεπτες, τις ορχήστρες δωματίου. Παίζει μουσική για άρχοντες, για πασάδες , για αγάδες.Δεν ήταν ποτέ όργανο της υπαίθρου. Ακόμα και στην περιφέρεια προορίζεται και χρήση εσωτερική. Στην παλατινή μορφή του παίζει ενώπιον του Σουλτάνου είτε για να χορέψουν τα χαρέμια με τη συνεργασία του ουτιού, της πολίτικης λύρας και των κρουστών είτε για να ακούσει ο ίδιος κλασσική μουσική , αυτή της ανατολής. Αργότερα μπαίνει το βιολί και πιο μετά το κλαρίνο.Υπάρχει και στα καπηλειά. Συνοδεύει τσιφτετέλια , καρσιλαμάδες, συρτά αλλά και σοβαρά τραγούδια, σαρκιά μέχρι και αμανέδες. Ο αυτοσχεδιασμός με κανονάκι, το λεγόμενο ταξίμι, γίνεται παροιμιώδης, μυθικός , ονειρικός. Σε ταξιδεύει με τη χροιά του, σε πείθει με την πιστότητα των διαστημάτων, σε μαγνητίζει με την γλύκα του.Φθάνεις στην έκσταση, στο τάραμπ που λένε οι άραβες. Πόσοι και πόσοι μουσικοί δεν συνέθεσαν με τη χρήση του κανονακίου, του πιάνου της Ανατολής όπως λέγεται. Με αυτό παίχτηκαν τα πρώτα σμυρνέικα και ρεμπέτικα. Αυτο συνόδευε τη Ρόζα Εσκενάζυ, την Ρίτα Αμπατζή , το Νούρο , τον Νταλγκά και τόσους άλλους μεγάλους ερμηνευτές.Μουσικοί μεγάλοι όπως ο Λάμπρος Σαββαΐδης μαζί με τον Λάμπρο Λεονταρίδη που έπαιζε πολίτικη λύρα, κεντούν τη μουσική.Παίζουν από φασίλ(Έντεχνα ) μέχρι λαϊκά σε καφέ αμάν και καπηλειά.Ανάλογα συμβαίνουν βέβαια και σε όλο τον Αραβικό κόσμο όπου και εκεί το κανονάκι διαπρέπει.Κανονάκι έπαιζαν πολλοί έλληνες.Η νενέκα μου η Ανάστα από το Ικόνιο μου διηγούνταν... «Σαν άρχισαν να κυνηγούν τους Αρμένηδες οι Τούρκοι, ο πατέρας μου έσωσε έναν από σίγουρη σφαγή. Για να μας ξεπληρώσει το καλό που του κάναμε έμαθε σε όλα τα ξαδέρφια μου μουσική και όργανα.Ούτι , βιολί και κανονάκι. Εμένα μου άρεσε πολύ το κανονάκι. Όταν έπαιζε ο ξάδερφος μου ο Πατέστας καθόμουν ανάμεσα στα πόδια του και το κεφάλι μου ακουμπούσε στο κανονάκι. Παίξτε ένα όν ντορτλούκ, ένα σαρκί, παράγγελνε ο πατέρας της και ευθύς τα παιδιά ξεκινούσαν.
Ύστερα ,ήρθε η προσφυγιά...Ο κύριος γεωγραφικός χώρος της εκτέλεσης των μουσικών του κανονακίου για τους έλληνες σβήνει...Φτώχια , ανέχεια , πείνα , αρρώστιες. Καλέ εδώ δεν έχουμε να φάμε όργανα και διασκεδάσεις θα κοιτάμε; ... Ευτυχώς αυτή η κουβέντα γρήγορα βγήκε ψέμμα! Οι μουσικοί με τον ερχομό τους βρίσκουν καταφύγιο στους καφενέδες και στα καφέ αμάν, τα καπηλειά κτλ. Πόσοι άραγε ξέρουν ότι η Ρόζα Εσκενάζυ ξαναστάθηκε στα πόδια της στην Κομοτηνή; Γύριζε όλη τη Θράκη τότε, την θυμόταν ακόμα κι ο παππούς μου ο Μανώλης στο Διδυμότειχο όταν γύρναγε και τραγουδούσε. Η εβραιοπούλα λέγανε. Πόσοι όμως επίσης ξέρουν ότι στη Κομοτηνή βάσει αφηγήσεων του παππού μου του Γιάννη, μέχρι κάποιο χρονικό διάστημα , εκεί που βρίσκεται σήμερα το κτίριο του ΚΑΠΗ υπήρχε καφενές σαν πιάνο-μπάρ , με κανονάκι; Φυσικά παίζαν και στη Κομοτηνή αρκετοί. Έλληνες πρόσφυγες και μουσουλμάνοι εντόπιοι φυσικά. Η επιστήθια φίλη της γιαγιάς μου Ελένη Καραολάνη έλεγε πως κοντά στις γραμμές του τρένου, στο τέρμα της οδού Κρέσνας , προπολεμικώς υπήρχε κάποιος που έπαιζε κανονάκι. Όταν ήμουν μικρός και παίζαμε στο ραφείο του Χρήστου Παπαδόπουλου, εγώ κανονάκι κι εκείνος βιολί,στα τενεκετζίδικα κοντά, απέναντι από το γενί τζαμί , πέρασε κάποτε ένας γέροντας με φαγωμένα από τη δουλειά χέρια. Στάθηκε στην πόρτα και δάκρυσε. Ο κύριος Χρήστος τον κάλεσε μέσα αλλά δεν πέρασε, απλά μας είπε: «Τα βλέπετε τα χέρια μου; Έχουν βγάλει κάλους από το παίξιμο.Κάποτε έπαιζα και βιολί και κανονάκι. Είχα χρόνια να δω κανονάκι και με συγκίνησες παιδί μου. Εμείς στην Αδριανούπολη είχαμε μεγάλα κανονάκια. Τα λέγαμε Εκατόγχορδα. Μας χαιρέτησε δακρυσμένος και έφυγε». Σε άλλες πόλεις όπως στη Θεσσαλονίκη σαφώς υπήρχαν αρκετά περισσότεροι μουσικοί ή ακόμα και το Βόλο που κάποιος παππούς μέχρι την δεκαετία του ’80 έπαιζε και μάλιστα έβγαλε όπως λένε και μαθητές. Ομιχλώδεις όμως όλες οι αναφορές , σκονισμένες από τα χρόνια.
Πιο δυναμικά μόνο στην Αθήνα υπήρχε παρουσία , όπως αυτή τη Νίκου Στεφανίδη από το Ικόνιο μέσα στο Σίμωνα Καρρά, αντικαθιστώντας έναν παλαιότερο από την Ανατολική Θράκη.Αυτά διαδραματίζονται γύρω στο ‘50 και ‘60 , βαριά ‘70.Χάρη στις καταγραφές του διεσώθηκαν διαμάντια , ενώ από τα υπόλοιπα ντοκουμέντα ελάχιστα γλύτωσαν από τις επανεγγραφές στις μπομπίνες των ραδιοφωνικών σταθμών με ποδοσφαιρικούς αγώνες.Το παιχνίδι για το κανονάκι , την πολίτικη λύρα ,το ούτι κτλ άρχισε να χάνεται από το ‘35 και μετά. Το μπουζούκι κατακτά ως νέο όργανο όλο το σύμπαν. Από είδος του περιθωρίου ,το ρεμπέτικο οδεύει ψηλά και παραμερίζει τα παλαιότερα. Από τον Πειραία και του Ψυρρή ,θα αγκαλιάσει σταδιακά μέχρι και το Κολωνάκι.Και το κανονάκι όλο και μαραζώνει, χάνεται , σβήνει.
Ένας μαθητής του Στεφανίδη βγαίνει να παίζει και αυτός περιορισμένα, ο Βασίλης ο Νόνης. Σιγά σιγά το ξεχνούν και οι παλιοί. Οι νέοι ούτε που το ξέρουν. Φθάνει στο χείλος της απολύτου εξαφάνισης, όπως η πολίτικη και η θρακιώτικη λύρα, το ούτι, , η φλογέρα, το καβάλι.... Αν ήταν ζωντανός οργανισμός , βάσει της κόκκινης λίστας ,θα ανήκε στα κρισίμως απειλούμενα με εξαφάνιση είδη, για να μη πω στα εξαφανισθέντα στο φυσικό τους περιβάλλον... Οι αμανέδες και η μουσική που συνόδευε και έπαιζε , χαρακτηρίστηκαν,τούρκικα , ανατολίτικα, παρακμιακά. Βγάλτε τον αμανέ από τα τραγούδια, διατυμπάνιζε η Δανάη Στρατηγοπούλου. Και δεν ήταν η μόνη....Ο ίδιος ο Μεταξάς τον απαγόρευσε γιατί θύμιζε... τουρκιά!Το αστείο ήταν ότι και οι Τούρκοι τον απαγόρεψαν γιατί θύμιζε... Ελλάδα . Και τι να παίξει πια το κανονάκι; Έμεινε τίποτα; Τίποτα...
Αλλά για στάσου. Κάπου εκεί μια Δόμνα Σαμίου υψώνει το ανάστημα της . Εδώ είμαστε! Την σπρώχνει στη σκηνή ο Νιόνιος , ο Διονύσης Σαββόπουλος. Σκουντάει μαζί και το κανονάκι. Έχε γεια πάντα γεια παίζει ο Μενουχίν στην Πνύκα με τον υπέργηρο πλέον άγιο γέροντα ,το Νίκο Στεφανίδη. Βγαίνουν και πάλι τα Μικρασιάτικα και τα Θρακιώτικα στο προσκήνιο. Θέατρον Δόρα Στράτου! Ζορμπάς και Παράδοση στο Athens by night! Κερδίσαμε τη ζωή τελικά;... Πύρρειος η Νίκη. Κανείς στο τιμόνι....Πάει το κανονάκι...
Πάει και η πολίτικη λύρα ... πάει και η Ρόζα που χόρευε μπροστά τους. Κι ύστερα δοκιμές από φιλόμουσους νέους. Το ροκ της παράδοσης γεννιέται. Νέοι μουσικοί ξαναβρίσκουν πειραματικά τη χαμένη δόξα του κανονακίου. Συναυλίες της Γιώτας Βέη, του Αριστείδη Μόσχου.Εκπομπές στην ΕΡΤ ο Παναγιώτης Μυλωνάς.Ξανακούγεται το κελάηδημα του και στη δισκογραφία και στις εκδηλώσεις. Ο Γιώργος Νταλάρας ξεθάβει τον Χρόνη Αηδονίδη... Τ’αηδόνια της Ανατολής...Αρχίζουν τα παιδιά μαζί με τον παραδοσιακό χορό να γνωρίζουν και την ημετέρα μουσική. Τα μουσικά σχολεία γίνονται θεσμός και σεισμός . Και απο εκεί που στην καλύτερη , μπερδεύουν το κανονάκι με το σαντούρι, βλέπεις τρίγωνα οργανάκια σε παρεούλες παιδιών να παίζουν στους δρόμους , στα χωριά , στις παραλίες.... Ανάσταση; Αληθώς Ανέστη ο κανών! Και μαζί του ένα μέρος της καρδιάς μας, μια φλέβα της αξιοπρέπειας μας πήρε αίμα.Πόσοι και πόσες δεν κατέθεσαν τη ψυχή τους για να δουν αυτή την επανάσταση των μελωδιών; Άξιζε τελικά τον κόπο.....
- Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Κουτσαγγελίδη! Μας ταξιδέψατε...Έχω δυο κοριτσάκια και το ένα του χρόνου θα πάει γυμνάσιο. Σκεφτόταν να πάει στο Μουσικό. Θα της το δείξω το βράδι στο Youtube , μπορεί να της αρέσει .
- Μακάρι, να της αρέσει.
- Να είστε καλά , καλό ταξίδι!
- Ευχαριστώ!
Βάζω τα ακουστικά του τηλεφώνου στα αυτιά και ακούω στο Youtube ένα ταξίμι του Στεφανίδη στο σίριαλ «Λωξάντρα» κι αναπολώ την Κομοτηνή και το πράσινο γκράφιτι που διάβαζα μικρός,σε μια μονοκατοικία διώροφη στην οδό Ιώνων μετά το τουρκικό προξενείο,απέναντι από το αδιέξοδο , με τη λέξη κανονάκι, , λίγο πριν το φούρνο του Μουράτ που πηγαίναμε με τη γιαγιά να ψήσουμε το κοτόπουλο με ρύζι. Άραγε ποιος να το γραψε; Γιατί να το γραψε; Για να το διαβάσω εγώ ίσως... και κάποιοι άλλοι. Προσφάτως που πέρασα δε το βρήκα...Ούτε τη μονοκατοικία , ούτε το παλιό αρχοντικό με το χαγιάτι πριν. Ο φούρνος του Μουράτ δεν υπάρχει πια... γκρεμίστηκε. Ακόμα και το καλντερίμι έγινε άσφαλτος.Το γκράφιτι όμως γράφτηκε στην καρδιά μου, και δε σβήνει ποτέ.
Παρακαλούνται οι επιβάτες για Χίο να προσέλθουν στον έλεγχο καρτών επιβίβασης. Πρώτα καλούμε τα Miles&Bonus Gold και Star Alliance Gold Members για επιβίβαση . Παρακαλούμε να έχετε έτοιμα την ταυτότητα ή το διαβατήριο και την κάρτα επιβίβασης .
Η ταυτότητα εδώ.... η κάρτα επιβίβασης....Μα τι λέει; Άλλαξαν τα στοιχεία;
Προορισμός : Απροσδιόριστος
Διάρκεια ταξιδιού: Μια ζωή.....
Πηγή: Μάνος Κουτσαγγελίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου